Ontgroeven – boekrecensie

Vuilnisbakkies zijn gezonder dan rashonden. Van snoeien wordt een boom sterker. Op de plek waar je je arm brak, zal hij nooit meer breken. Een goede bosbrand helpt een bos vaak meer dan bomen kappen. Never let a good crisis go to waste.

Allemaal gedoe. Deze uitspraken doen wellicht je wenkbrauwen fronsen, maar als je er even bij stilstaat, zul je inzien dat ze stuk voor stuk waar zijn. En waarom zijn we dan anders georganiseerd? Waarom bedenken we nog steeds processen en plannen om ‘gedoe’ te voorkomen? Ontgroeven daagt je uit wat vaker bewust te snoeien, knoeien en knutselen. Van gedoe worden organisaties sterker. Ontgroeven is in zekere zin een ongemakkelijk manifest om vaker lomp te zijn, breuken op te lopen en te snoeien.

De olifant in de kamer

Veel managementboeken schrijven over ‘Als je blijft doen wat je deed, krijg je wat je kreeg’. Dat riedeltje ken ik inmiddels wel. Het belooft verder niks. Ontgroeven geeft echter praktische handvatten. Dit boek is de olifant in de kamer die er overduidelijk is en zich laat horen ook. In drie delen neemt Kees Tillema de lezer mee in een waardestoom-analyse van ‘antifragiele’ organisaties, organisaties die tegen een stootje kunnen. Tillema wil niets theoretisch of praktisch bewijzen (lees daarvoor vooral zijn Bekentenissen vanaf pagina 185) maar hij nodigt uit tot ploeteren en knutselen. Kortom, lekker gedoe creëren.

Wat bewijst Ontgroeven?

In Ontgroeven leer je wat skin and soul in the game, professioneel knutselen en werken met vuistregels een organisatie kunnen brengen om te zorgen dat ze klaar is voor elke toekomst. In deel 1 lees je over de sleutels tot antifragiel organiseren: wat zijn aannemelijk goede initiatieven tot deze manier van organiseren? Je zou het een hoog-over blik op een antifragiele organisatie kunnen noemen. Wat zijn mogelijke succesfactoren? Overigens zonder een blauwdruk te beschrijven. Als je op zoek bent naar modellen of best practices, dan is Ontgroeven niet het boek voor je.

Deel 2 gaat over herkenbaarheid. Tillema pakt hier herkenbare organisatievraagstukken beet en bekijkt deze vervolgens met een antifragiele bril. Ook geeft hij inspiratie over hoe je deze vraagstukken zou kunnen aanpakken op een pragmatische, gedurfde manier. Als je houdt van controle, dan mag je dit deel overslaan. Dit is een beetje te spannend voor je.

Deel 3 legt uit wat voor soort mensen je nodig hebt in een antifragiele organisatie. Gingen deel 1 en 2 met name over de ‘harde kant’, dan gaat deel 3 met name over de ‘zachte kant’. Het mooie is dat dit deel nooit zweverig wordt, hoewel het alle schijn tegen heeft.

Niet vergeten!

Vergeet niet te genieten van vetgedrukte quotes als: ‘Minstens één keer per dag moeten we ons verdwaald voelen.’ of ‘Hoe preciezer je ’s ochtends weet hoe je werkdag eruit zal zien, hoe meer dood je bent.’

Nan van Grootel – managementboek.nl

Boek bij dit artikel: Ontgroeven – Kees Tillema